می دونستید تاکنون بیش از 5000 هزار درخت انگور شناخته شده است؟

در میان اساطیر غربی روایت است صورت فلکی انگور جمع شونده Vindemitor در نتیجه عشق خدای دیونیسوس به یک ساتیر بنام آمپلوس است که پس از کشته شدن ساتیر او را به شکل خوشه‌ای انگور در صورت فلکی درآورد. اگر می‌خواهید با گونه‌های متفاوت انگور و فرهنگ آن آشنا شوید ادامه این مطلب را از دست ندهید.

باید و نباید‌های درخت انگور

درخت انگور جز درختان میوه است و انگور میوه‌ای است که توسط کشاورزان اولیه دروان نوسنگی کشت و برداشت شد و اکنون هزاران سال است که این میوه به لحاظ ارزش غذایی و دارویی‌اش بخش جدایی ناپذیری از سفره‌های بشر است و تاریخچه‌اش با شراب و شراب‌خواری درآمیخته است که در ادامه به آن می‌پردازیم.

انگور، تاک، مو که در زبان انگلیسی grape نامیده می‌شود با نام علمی vitis vinifera شناخته می‌شود؛ گونه‌ای از درختان گل‌دار است که بومی نواحی مدیترانه، اروپای مرکزی و جنوی غربی آسیا است و محل رویش عمده آن از مراکش، پرتغال گرفته تا جنوب آلمان و شرق و شمال ایران است.

تاکنون حدود 5000 تا 10000 گونه از انگور در جهان شناخته شده است با این حال از میان گونه‌های مرسوم در ایران می‌توان به انگور کونکورد، شاهرودی( قرمز یا زمستانی)، یاقوتی قرمز، کندری کرمانشاهی، فخری، حلقو، عسگری سفید، قرمز، سیاه، بی‌دانه، بی‌دانه قرمز، کشکشی یا سلطانی، حاجی عباسی، چشم گاوی، نباتی، دم خروسی، شاهانی، لعل حسینی، ورچه‌ای، لوغن و ...اشاره کرد.

ملایر در استان همدان مهم‌ترین مرکز تولید انگور در ایران است که به عنوان پنجاه و سومین اثر مهم جهانی کشاورزی در سازمان فائو به ثبت رسیده است.

کشت انگور اهلی شده از دروان نوسنگی آغاز شد. حماسه گیلگمش نخستین اثر مکتوبی است که به انگور و شراب اشاره کرده است. همچنین نوشته‌های هیروگلیفی متعددی از مصر باستان وجود دارد که از میزان سهم شراب فرعون، کارگزارن حکومت و کاهنان معبد سخن گفته است.

انگور درخت یا درخچه‌ای است که می‌تواند تا ارتفاع 12 تا 15 متری هم رشد کند، این درحت که رشد سریعی دارد پوست تنه اش پوسته پوسته، برگ‌هایش متناوب با حاشیه‌ای دندانه‌دار است. این برگ‌های تقریبا درشت به طول 5 تا 12 سانتی‌متر در رنگ‌های تیره در براق بالا، سبز روشن در زیر و معمولا بدون مو رویت می‌شوند.

درخت انگور توسط پیچک به تکیه‌گاه می‌چسبد، شاخه‌هایش شامل چندین میان گره است و توسط گره‌هایی از هم جدا می‌شود ریشه‌ی انگور معمولا در حدود عمق 2 تا 5 متری رشد می‌کند و گاهی می‌تواند به 15 متری هم برسد.

شکوفه‌های انگور کوچک و مایل به رنگ سبز روشن هستند که به صورت گل آذین دسته‌بندی می‌شوند و میوه‌هایش بسته به اینکه از چه گونه‌ای باشد به اشکال مختلف، توت‌هایی هستند که به صورت خوشه‌ای ایجاد می‌شوند و شکلی کروی یا تخم مرغی در رنگ‌های سبز، قرمز، بنفش (سیاه) و آبی دیده می‌شوند.

نوبت رسید به کاشت درخت انگور

انگور در مناطقی که حداکثر دمایش از 40 سانتی درجه و حداقل دما از 15 درجه سانتی‌گراد زیر صفر تجاوز نکند به خوبی رشد می‌کند. درخت انگور با قلمه زدن به دو روش قلمه‌ای که به خزانه رفته و روش دیگر که قلمه به خزانه نرفته و ریشه‌دار نشده است، تکثیر می‌شود. درختان زیادی تاکنون توسط روستاگل به زمین هدیه شده است.

از هندوستان با درخت انگور

انگورها بیشتر برای استفاده از میوه‌هایشان کشت می‌شوند اما گاهی از ایشان به عنوان سایه‌بان نیز استفاده می‌شود. میوه‌ها را می‌توان به صورت خشک و تازه برای تولید سرکه، شراب، کشکش، مویز، شیره و... استفاده کرد. در حوضه مدیترانه از برگ‌های انگور برای تغذیه انسان و دام استفاده می‌شود.

در طب سنتی هند انگور را در داروهای مقوی مبتنی بر الکل برای بهبود سرفه، آب مروارید، بهبود مجاری تنفسی، مواردی که طحال و کبد فرد بزرگ شده است مصرف می‌کنند. در اروپا شیره انگور را برای درمان بیماری‌های پوست و چشم و برگ‌هایش را برای توقف خون‌ریزی، درد و التهاب بواسیر مفید می‌دانستند.

تاریخ انگور از تاریخچه شراب مجزا نیست که در برخی فرهنگ‌ها نکوهش شده و در برخی حتی به مراسم‌های آیینی راه یافته است. به عنوان مثال می‌توان به دوران صفوی اشاره کرد اگرچه شاهان صفوی از اسماعیل اول گرفته تا شاه عباس و شاه سلطان حسین به شراب خواری می‌پرداختند اما برخی موارد همچون شاه تهماسب با ممنوعیت شراب حتی دستور به قطع تمامی درختان انگور در سرزمین تحت حکومتشان صادر کردند.

هدف ما آشتی با طبیعت و حفظ آن است شما نیز می توانید با هدیه درختان میوه در رویشگاه مهر مشرق زمین  واقع در کشور افغانستان به منابع طبیعی و مردمان کشور همسایه کمک شایانی داشته باشید.