می توانید به هرنامی که دوست دارید به زمین درخت هدیه کنید، ما می کاریم و نگهداری می کنیم، تا همیشه...
در بسیاری از باور ها این درخت را به انسان تشبیه کرده و واحد شمارش آن نفر است. زیرا این درخت مانند انسان در آب خفه شده و خشک می‌شود و به دلایل جالب دیگر که در ادامه به آن می‌پردازیم.
1400-12-23 14:13:34
درخت نخل از گونه‌ی درختان میوه است، آسوریک در ایران کهن، در جنوب این درخت را مُغ می‌نامند و به اسم درخت چهارفصل می‌شناسند زیرا همیشه سبز بوده و بسیار بسیار قدیمی و نماد جاودانگی و بردباری است. برخی این درخت را ملکه‌ی درختان می‌دانند. این درخت با همه‌ی درختان دیگر متفاوت است و گونه‌های متنوعی دارد اما معروف‌ترین گونه‌ی در ایران، نخل خرماست.
سرزمین اصلی این درخت ، نواحی شبه استوایی با میزان بارندگی کم مثل نواحی جنوب ایران است. مثل استان‌های فارس، خوزستان، بوشهر، هرمزگان، کرمان، یزد، کرمانشاه، ایلام و سیستان و بلوچستان.
برای مردم جنوب ایران فقط یک درخت نیست بلکه باور، فرهنگ و میراثشان بوده و بسیار برایشان مقدس و قابل احترام است. این درخت را برکت حیاط و حیاتشان و گاهی حتی عضوی از خانواده‌شان می‌دانند. از روزگار قدیم تا به امروز بسیار داستان‌ها و افسانه‌ها در مورد آن گفته شده است.
برای مثال از بین بردن این درخت برای مردم جنوب مثل قتل یک انسان بوده یا در آبادان بر این باور بودند که حضرت آدم این درخت را با خود از بهشت به زمین آورده است.
این درخت هیچ شاخه‌ای ندارد و فقط یک تنه‌ی استوانه‌ای و ستون مانند دارد. میانگین قطر تنه آن ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر و ارتفاع‌اش بین ۱۰ تا ۲۰ متر است ریشه‌‌ی آن تا عمق زمین می‌رود تا از رطوبت عمق زمین استفاده کند و یکی از دلایلی که این درخت می‌تواند خشکی را تحمل کند برگ‌های پهن، بلند و بسیار زیبااش است.
درخت نخل عمر طولانیی دارد (بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال) از ۱۶ سالگی خرمایش نمایان می‌شود و فقط اگر ماده باشد، می‌تواند خرما داشته باشد برای باروری درخت نخل ماده نیاز است در اطرافش به حضور چند نخل نر تا عمل گرده‌افشانی انجام شود.
این درخت به پایداری معروف است چون در برابر شرایط آب و هوایی این مناطق، گرمای زیاد و تندبادهای شدید مقاوم هست و حتی بین دو تا پنج سال می‌تواند تشنه بماند.
ویژگی دیگر درخت نخل سخاوت‌مندی و بخشندگی است زیرا هیچ جزئی از اجزای آن، دور ریز ندارد؛ علاوه بر خرما، سرتا پای این درخت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درون سر این درخت ماده‌ای سفیدرنگ وجود دارد که به آن پنیر نخل می‌گویند. بسیار مقوی بوده و وظیفه غذارسانی به شاخ و برگ‌هایم را دارد و همچنین خوشه‌های خرما کل مواد غذایی خودشان را از آن می‌گیرند.
به تنه بزرگ این درخت من کُنده می‌گویند.
بین کُنده و ته شاخه خرماها، تورهایی به ظرافت چسبیده و دور تا دور تنه را احاطه کرده است که به آن لیف خرما می‌گویند. از لیف خرما صنایع دستی مانند پادری، طناب و ... می‌بافند و از شاخ و برگ آن انواع صنایع حصیری مانند: کلاه، انواع سبد، زنبیل، جارو و بادبزن درست می‌کنند.
در گذشته، از تنه برای محکم شدن سقف خانه ها استفاده می‌شود و اکنون نیز از شاخ و برگ و الیاف این درخت در گرمای جنوب سایه‌بان تابستانی درست می‌کنند.
اگر هنگام جابه‌جایی سر این درخت صدمه ببیند، خشک می‌شود چون در سر آن ماده‌ای به نام کَچ وجود دارد که مانند مغز انسان‌هاست.
این درخت مثل انسان ها در آب خفه می‌شود اگر آب از سر آن بگذرد خشک شده و می‌میرد.
بعضی کشاورزان بر این باورند اگر این درخت را رها کنند احساس غربت می‌کند و می‌میرد، از این رو نخل‌داران در هنگام آبیاری، هرس و برداشت محصول، با درخت گفت‌و‌گو می‌کنند و برایش شعر و آوازهای محلی می‌خوانند و باور دارند که این درخت به ترس و محبت واکنش نشان می‌دهد و دلبسته باغبان خود می‌شود.
سر و شاخه هر درختی را اگر قطع کنند بیشتر شاخ و برگ می‌دهد به جز درخت نخل. اگر سر این درخت بریده شود خشک می‌شود و می‌میرد و اگر چوب بدنه آن را بسوزانند، هیچ ذغالی از آن به دست نمی‌آید.
بعضی از اصطلاحاتی که برای انسان به کار می‌رود، برای این درخت نیز به کار می‌رود. برای مثال وقتی مادر بچه‌ای را به دنیا می‌آورد، می‌گویند زایمان کرده است مردم بافق هم زمانی که درخت نخل در فصل بهار خوشه در می‌آورد همین اصطلاح را به کار می‌بَرند.
به خاطر این شباهت‌ها به انسان است که می‌گویند این درخت با انسان در خلقت مشترک است مثلا بنا به صحبت پیامبر «نخل از بازمانده‌ی گِل آدم آفریده شده است» و حتی واحد شمارش آن “نفر” است.
در اینجا با درخت نخل خرما و باورهای جذاب آن بین مردم بومی آشنا شدیم. روستاگل با جمع‌آوری اطلاعات در رابطه با درختان و کاشت درخت سعی در حفظ محیط زیست دارد از شما همراه عزیز می‌خواهیم که نقطه نظرات خود را با ما به اشتراک گذاشته و یار و یاور روستاگل باشید.
