1. روستاگل
  2. /
  3. نشو و نما

گیاه کلزا

گیاه کلزا برای بهبود بسیاری از بیماری‌ها موثر است که در ادامه بیشتر به آن‌ها می‌پردازیم.

گیاه کلزا

1402-11-22 17:46:55

در برخی از مناطق کشور عزیزمان ایران مردم محلی گیاه کلزا را پرورش می‌دهند ما در روستاگل با هدف آشنایی هرچه بهتر شما عزیزان با طبیعت و حفظ منابع زیست محیطی اطلاعاتی را در خصوص این گیاه گرد هم آورده‌ایم با ما همراه باشید.

دانستنی‌های گیاه کلزا

کلزا با نام علمی Brassica napus عضوی از خانواده‌ی Brassicaceae، گیاهی گلدار به رنگ زرد روشن است. این گیاه تا ارتفاع یک متر رشد می‌کند. گیاه کلزا سومین منبع بزرگ روغن نباتی است و دومین منبع بزرگ کنجاله‌ی پروتئینی در جهان پس از سویا است.

گیاه کلزا برای تولید روغن‌های گیاهی خوراکی، خوراک دام و بیودیزل کشت می‌شود. این گیاه عمدتا برای دانه‌های روغنی آن کشت می‌شود که به طور طبیعی حاوی مقادیر قابل توجهی اسید اروسیک است. روغن گیاه کلزا می‌تواند حاوی۵۴ درصد اسید اروسیک باشد. روغن گرفته شده از دانه‌های این گیاه، معروف به روغن کانولا یا روغن کلزا با اسید اروسیک کم، توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده ایمن شناخته شده است. روغن کانولا حرارت ۲۲۰ درجه ی سانتی­گراد را بدون تغییر کیفیت تحمل می­‌کند.

همچنین، اسید اروسیک دارای مصارف صنعتی است زیرا شکستن باند اتیلنی آن اسید براسیلیک تولید می‌کند که در تولید نایلون کاربرد دارد. روغن کلزا در صنایع صابون سازی، پلاستیک سازی، لاستیک سازی و همچنین، به عنوان روان کننده در دستگاه‌های صنعتی و به دلیل تحمل حرارت بالا در موتور جت کاربرد دارد.

فرآوری این گیاه برای تولید روغن، کنجاله‌ی کلزا را به عنوان یک محصول جانبی تولید می‌کند. این خوراک بیشتر برای تغذیه‌ی گاو استفاده می‌شود اما، برای خوک و طیور نیز کاربرد دارد. با این حال، سطوح بالای اروسیک اسید و گلوکوزینولات‌ها در روغن طبیعی گیاه کلزا به طور قابل توجهی ارزش غذایی آن را برای خوراک دام کاهش می‌دهد. در چین، کنجاله‌ی کلزا بیشتر به عنوان کود خاک به جای خوراک دام استفاده می‌شود.

روغن کلزا عنوان بیودیزل، مستقیماً در سیستم‌های سوخت گرم یا مخلوط با تقطیرهای نفتی، جهت تأمین انرژی وسایل نقلیه، دستگاه‌های صنعتی و به دلیل تحمل حرارت بالا در موتور جت کاربرد دارد.

دانه‌ی کلزا به همراه نمک برای درمان سرطان مفید است. و روغن آن باعث تقویت پوست و درمان رماتیسم می‌شود‌. عصاره‌ی ریشه‌ی گیاه کلزا برای بهبود بیماری‌های تنفسی کاربرد دارد. زادگاه اصلی این گیاه شمال آسیا و شمال اروپا است. و از طریق کاشت بذر تکثیر می‌شود.

چطور گیاه کلزا را پرورش دهیم

این گیاه دارای دو تیپ رشدی بهاره و پاییزه است. کاشت پاییزه در مناطق سرد از اواخر شهریور و در مناطقی که هوای گرم‌ تری دارند، در نیمه آبان با شروع بارندگی‌‌های پاییزه آغاز می‌شود.

کشت کلزا در زمین‌های زراعی زیر نور مستقیم خورشید صورت می‌گیرد.

مرسوم‌ترین روش آبیاری این گیاه، آبیاری بارانی است. روش قطره‌ای هم یکی از بهترین و کم مصرف‌ترین انتخاب‌هاست. کلزا در کشت زمستانه به ۶۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر و در کشت بهاره به ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلی‌متر آب در طول دوره‌ی رشد نیاز دارد. محیط مرطوب را می‌پسندد پس از آبیاری زیاد خودداری کنید.

آبیاری باید با توجه به شرايط محيطی، ميزان بارش باران، دمای محيط ، ميزان تبخير و نوع رقم کلزا انجام شود. رطوبت گیاه نباید به کمتر از ۶۰ درصد برسد.

بهترین دما برای جوانه‌زنی این گیاه ۱۰ درجه ی سانتی‌گراد است. دمای مطلوب برای رشد این گیاه۲۱ تا ۲۵ در جه ی سانتی‌گراد است. کلزا در دماهای زیر صفر حساسیت زیادی از خود نشان می‌دهد.

شرایط خاک باید منجر به تسریع جوانه‌‌زنی و استقرار بهتر گیاه در خاک شود و در برابر علف‌های هرز مقاومت داشته باشد. این گیاه با انواع خاک سازگاری دارد اما مناسب‌ترین انتخاب برایش خاک با زهکشی مناسب و سرشار از مواد آلی است.

زمان برداشت با مشاهده رنگ دانه‌‌ها تعیین می‌شود. وقتی غلاف‌‌ها به رنگ زرد در آیند می‌توان آن ها را برداشت کرد. برداشت به موقع مانع از خرد شدن دانه‌‌ها می‌شود.

لازم است گیاه را از هجوم علف‌های هرز و آفاتی مثل، سوسک گرده خوار و انواع شته، انواع کنه‌ها و ... حفظ کنید.

 

در اینجا با گیاه کلزا و خواص آن آشنا شدیم چنانچه شما دوستداران روستاگل این گیاه را در محل زندگی خود پرورش می‌دهید نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.

دیدگاه ها
درج دیدگاه