در اینجا شما را بیشتر با درخت پرتقال آشنا می‌کنیم و از خواص و انواع آن برای شما صحبت می‌کنیم شما همراهان روستاگل می‌توانید این درخت را در رویشگاه ماهور هدیه دهید.

صفر تا صد درخت پرتقال

نکات کلیدی درخت پرتقال با نام Citrus sinensis از خانواده‌ی Rutaceae نوعی درخت میوه است.

ارتفاع - 16 تا 32 فوت (5 تا 10 متر)
خاک - زهکشی خوب، شنی و غنی
قرار گرفتن در معرض - آفتاب کامل
شاخ و برگ - همیشه سبز
گل‌دهی - فروردین تا تیر
برداشت - زمستان

درخت پرتقال درختی همیشه سبز است با برگ‌های سبز و گل‌های سفید و اگر در شرایط مناسبی کاشته شود، می‌تواند به ارتفاع 9 تا 10 متر برسد. برگ‌های بیضی شکل درخت پرتقال به صورت متناوب روی ساقه‌ی گیاه قرار می‌گیرند. طول هر برگ 4 تا 10 سانتی‌متر است.

این درخت از بهار تا پاییز به گل می‌نشیند و میوه‌ها و شکوفه‌‌های سفید رنگ آن بسیار معطر هستند درخت پرتقال متعلق به خانواده سدابیان، Rutaceae است و تنه‌ی کوتاهی با شاخه‌‌های خاردار دارد.

ریشه‌ی پرتقال از جنوب غربی آسیا (هندوچین) و برای اولین بار در جنگل‌هایی در بلندی‌های چین، به ارتفاع 400 تا 800 متر، پیدا شده است.

زمانی‌که رشته کوه‌ها برای تغییر آب و هوا به اندازه‌ی کافی مرتفع بودند، در حدود میلیون‌ها سال پیش، با ضعیف شدن بادهای موسومی، از رطوبت هوا کاسته شده و آب و هوا خشک‌تر شد. این وضعیت باعث گسترش درختان مرکبات از سمت جنوب شرقی آسیا گردید، جایی که گونه‌های جدید برای انطباق با زیستگاه‌های مختلف تکامل یافتند.

پرتقال یک میوه پیوندی و منبع ویتامین ث است که در دوران باستان احتمالاً با پیوند نارنگی و دارابی پرورش داده شد.

معروفترین گونه اصلاح شده درخت پرتقال، تامسون است، بیروت نیز یکی از معروف‌ترین مکان‌های پرورش آن درجهان است که پرتقال بیروت آن نیز معروف است.

ویژگی‌های پرتقال اولیه: کوچک، تلخ و پر هسته این نوع پرتقال با مهندسی ژنتیکی و انتخاب نوع کود بهتر و کافی، درشت‌تر و شیرین‌تر شده است.

پرتقال یکی از قدیمی‌ترین میوه‌هایی است که بشر از آن استفاده می‌کرده‌ است و در حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کنفوسیوس از آن نام برده‌ است. در حال حاضر بیشتر از ۲۰۰ نوع پرتقال در آمریکا کشت می‌شود.

نام این میوه هم داستان جالبی دارد. واژه فرانسوی Orange از کلمه نارنگ در زبان سانسکریت و کلمه نارنج در زبان فارسی ریشه گرفته است.

اما کلمه پرتقال که در بعضی از کشورها از جمله ایران استفاده می‌‌شود از نام کشور پرتغال گرفته شده است.

تاجران پرتغالی نوع شیرین این میوه را از هندوستان به دیگر کشورها صادر می‌‌کردند و این درخت را به همراه خود به بسیاری از کشورها و مستعمره‌‌هایشان بردند و به برای همین هم در بسیاری از زبان‌های دنیا (یونانی،رومانیایی، ترکی، ایرانی، عربی، بلغاری، گرجی و زبان جنوب ایتالیا) امروزه هنوز لغت میوه پرتقال با کشور پرتغال تشابه اسمی دارد.

درحال حاضر برزیل، چین و هند بزرگترین تولید کنندگان پرتقال در جهان هستند.

از درخت پرتقال نگهداری کن

درخت پرتقال را می ‌توان در باغ‌‌ها و باغچه‌ها و حتی گلدان پرورش داد این گیاه به آب و هوای معتدل و نور مستقیم خورشید احتیاج دارد.

محیط ‌های استوایی و نیمه استوایی که تابستان‌‌های قدرتمندی دارند، بهترین شرایط رشد را برای درخت پرتقال فراهم می‌‌کنند کمترین دمایی که درخت پرتقال قادر به تحمل آن است حدود 5– درجه سانتی‌گراد است.

درخت پرتقال بالغ می‌‌تواند دمای 3– درجه سانتی‌گراد را نیز تحمل کند اما به طور کلی دمای تابستان برای این درخت باید 12 تا 38 درجه سانتی‌گراد و دمای زمستانی 1 تا 10 درجه سانتی‌گراد باشد.

بهترین محدوه‌ی دمایی برای این درخت ۲۵ تا ۲۸ درجه سانتی‌گراد است.

بهترین منطقه برای کاشت درخت پرتقال جایی است که بارش سالیانه باران در آنجا بین 101 تا 152 سانتی‌متر باشد اما در محیط‌‌هایی با بارش سالیانه باران به اندازه 12 تا 50 سانتی‌متر، حداقل شرایط آبیاری برای رشد درخت پرتقال در باغ و باغچه فراهم است.

در صورتی که درخت پرتقال در گلدانی خارج از خانه قرار دارد، باید با خشک شدن سطح خاک گلدان اقدام به آبیاری کرد همچنین مراقب بود که آب زیر گلدان راکد باقی نماند. زمانی که آب و هوای خارج از خانه گرم باشد، تبخیر آب از گلدان افزایش می‌‌یابد، بنابراین لازم است آبیاری منظم انجام شود تا گیاه رشد مناسبی داشته باشد.

در فصل زمستان تا وقتی درخت میوه دارد، باید آبیاری پیوسته را ادامه داد اما بعد از آن، میزان آبیاری کم می‌شود.

به طور کلی درخت پرتقال جوان برای حفظ ریشه در حال رشد باید به طور منظم آبیاری شود.

درخت بالغ بسته به آب و هوا و نوع خاک هفته‌‌ای یک تا دو بار نیاز به آبیاری دارد در هوای گرم و خاک‌‌های شنی نیاز به آبیاری بیشتر می‌شود و طبیعتاً در ماه‌های خنک مقدار آبیاری کاهش می‌یابد.

این درخت برای رشد و داشتن میوه‌های باکیفیت به نور فراوان و مستقیم خورشید نیاز دارد. اگر این گیاه در گلدان کاشته شود بهتر است حداقل روزانه 6 تا 8 ساعت نور مستقیم خورشید را دریافت کند.

این درخت با نور کمتر هم زنده می‌ماند اما نور کم باعث می‌شود درخت یا میوه تولید نکند و یا میوه‌ها بسیار کوچک باشند.

خاک مناسب برای رشد درخت پرتقال خاک شنی یا لومی خوب زهکشی شده با PH خنثی یا اسیدی است.

مخلوطی از ۱۵ درصد ماسه، ۱۵ درصد خاک‌برگ جنگلی، ۲۵ درصد کود پوسیده دامی و ۴۵ درصد خاک باغچه برای کاشت این درخت ایده‌آل است. برای تولید میوه‌ی با کیفیت می‌توان در فصل رشد درخت از ۵۰۰ گرم تا ۱ کیلوگرم کود نیتروژنه استفاده کرد. این کود باید حتماً حاوی فسفر و پتاسیم باشد.

در فصل بهار باید توجه ویژه‌ای به بحث کوددهی داشته باشید کود باید به صورت یکنواخت در زیر سایه‌سار درخت پخش گردد، و کود با چند سانتی‌متر عمق در خاک اختلاط شود.

پس از انجام این کار باید درخت را به آرامی آبیاری کنید. امکان پرورش این درخت در خانه نیست اما نوعی پرتقال زینتی به نام کامکوات را می‌توان در خانه رشد داد.

درخت پرتقال رو خودت پرورش بده

برای تکثیر درخت پرتقال از سه روش کاشت دانه، قلمه زدن و پیوند استفاده می‌شود. در روش کاشت دانه، عموماً پرتقال ترش تولید می‌‌شود اما برای بدست آوردن پرتقال شیرین دو روش دیگر کاربرد دارد.

در روش کاشت دانه ابتدا دانه پرتقال را از میوه جدا و تمیز کرده، سپس دانه‌ها را در لیوان آب انداخته، دانه‌‌هایی که روی سطح آب می‌آیند دور انداخته می‌شوند و باقی دانه‌ها برای کاشت انتخاب می‌‌شوند.

قبل از کاشتن دانه لازم است یک یا دو ساعت آن را خیساند و بعد در گلدان مناسب کاشته می‌‌شوند.

بهتر است در هر گلدان فقط یک دانه پرتقال کاشته شود همچنین از خاک خوب زهکشی شده و حاوی کمپوست استفاده شود.

پس از کاشت دانه آبیاری انجام می‌‌شود و گلدان در جایی گرم و روشن و در دمای 13 تا 16 درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرد. بعد از گذشت 6 تا 8 هفته دانه جوانه خواهد زد. لازم به ذکر است که بهترین زمان کاشت دانه اوایل بهار و در محیط داخل خانه یا گلخانه است.

رطوبت خوب خاک، عامل حیاتی در دوران جوانه‌زنی دانه‌ی پرتقال است. از هر دانه‌ی پرتقال یک نهال به وجود می‌آید.
درختانی که از دانه شروع به رشد می‌کنند ، عمری کوتاه دارند و مستعد پوسیدگی می‌باشند اگر هم از این مصیبت‌ها جان سالم در ببرند، تا 15 سال هیچ گونه تولید میوه‌ای ندارند. پس بهتر است از روش قلمه زدن استفاده کنید.
برای قلمه زدن درخت پرتقال باید قلمه را در اواخر بهار یا اوایل تابستان از درخت جدا کرد، بدین ترتیب احتمال موفقیت قلمه بیشتر می‌‌شود.

باید شاخه‌ای از درخت انتخاب شود که جوان و چوبی باشد برای افزایش سرعت ریشه‌زایی قلمه، انتهای آن را در محلول ریشه‌زایی قرار می‌دهند سپس قلمه را در گودال به عمق 3 سانتی‌متر می‌کارند بعد از آن گلدان آبیاری می‌شود. لازم است که گلدان قلمه را کاملاً با یک پلاستیک پوشاند تا فضای گلخانه برای آن شبیه‌سازی شده و خاک گلدان خشک نشود.

پس از چند روز پلاستیک دور آن را به تدریج برداشته می‌شود تا قلمه بتواند با شرایط آب و هوای محیط سازگاری پیدا کند. بهترین زمان برای برداشتن پلاستیک دور گلدان یک هفته بعد از افزایش طول قلمه به اندازه 3 سانتی‌متر است.

در روش پیوند زدن ارتفاع توصیه شده برای انجام پیوند و استقرار پیوندک بر روی پایه، ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متری از سطح زمین است. محل استقرار پیوندک روی پایه باید سطحی صاف و یا اندکی محدب باشد تا پیوندک به خوبی بر روی سطح پایه چسبیده و ارتباط ارگانیکی را با آن برقرار کند.

لازمه‌ی موفقیت در اجرای پیوند، انتخاب جوانه‌های سالم و قوی از درخت پرتقال مورد نظر است. این روش نیاز به تبحر زیادی دارد و برای افراد مبتدی مناسب نیست.

مواظب درختت باش

بیماری‌های قارچی تنه درخت، پسوروسیس پوسته، شته‌ی سیاه، کپک دوده‌ای، قارچ سیاه آلترناریا، ریز برگی مرکب، شانکر باکتریایی، لکه سیاه مرکبات، بیماری لکه برگی مرکبات، ویروس لپروز، کنه، شپشک سپردار، شپشک آرد آلود، شته، پروانه برگ‌خوار مرکبات و عسلک مرکبات از جمله بیماری‌ها و آفت‌های رایج در این درخت هستند. البته معمولاً بیشترین عامل از بین رفتن درختان پرتقال سرمازدگی است.

اگر می‌خواهید درختانتان از شر این آفات در امان بمانند باید هر ساله قبل از فصل بهار درختانتان را سمپاشی کنید. برای سمپاشی باید دقت کنید، قبل از سمپاشی گیاه را آبیاری کرده باشید، و همچنین بایستی اطلاعاتی مثل سن گیاه و خاک و نوع آبیاری را در نظر بگیرید.

باروری: اگر درختان پرتقال قدیمی شما ، تولید محصول مناسبی ندارند، باید یک آزمون از خاک باغتان بگیرید. با این کار نسبت کودی که نیاز دارید مشخص می‌گردد. سمپاشی برگ‌ها نیز باید یک یا دو بار در سال انجام شود.
هرس: درخت پرتقال، جزو درخت‌های زینتی نیست که برای شکل دادن و زیبایی هرس شود .برای هرس این درخت، باید هر شاخه‌ای که حدود پنجاه سانتی‌متر یا کمتر از زمین کنده شده است به علاوه شاخه‌های شکسته و مرده را هرس کنید.

می‌دونستی چند نوع درخت پرتقال وجود داره

خونی
ماندارین
بیروتی
تامپسون
والنسیا

جالب است بدانید که

-کنفوسیوس فیلسوف چینی که نزدیک به 3000 سال قبل زندگی می‌کرده درباره میوه‌ی پرتقال مطالبی نوشته است.
-در حال حاضر بیش از 200 گونه مختلف پرتقال در جهان به صورت صنعتی و در مقیاس زیاد کشت می‌‌شود.
-میوه پرتقال در اوایل ورود به اروپا تنها مختص خانواده‌های سلطنتی و ثروتمندان بود.
-گفته می‌شود میوه‌ی پرتقال میوه‌ی محبوب لوئی چهاردهم پادشاه فرانسه بوده است.
-برزیل با تولید یک سوم پرتقال جهان، بزرگ‌‌ترین تولید کننده‌ی میوه پرتقال در دنیا است.
-پوست پرتقال یک سم طبیعی دفع کننده آفاتی مثل حلزون است.
-درخت پرتقال در شرایط آب و هوای مناسب می‌تواند بیش از 50 سال عمر کند.
-از چوب درخت پرتقال برای پدیکور و مانیکور کردن استفاده می ‌شود.
-هر درخت پرتقال در حدود 60 هزار گل می‌‌دهد که از این تعداد فقط یک درصد به میوه تبدیل می‌‌شوند.
-عطر میوه پرتقال سومین رایحه محبوب دنیا است. عطر شکلات و وانیل دو رقیب پرتقال هستند.

برای اطلاع از نحوه کاشت و هدیه دادن این درخت به دیگران اینجا را کلیک کنید.