نوبت رسید به معرفی طلای سبز ایران که میوه‌ای مغزی، صادراتی و خوشمزه دارد و پایه ثابت آجیل عید نوروز است و همیشه خندان، پسته PISTACHIO با نام علمی PISTACIA VERA بومی منطقه‌ی آسیای مرکزی و خاورمیانه با نام های: فُستَق ، پیستکِه ، پیستاکیوم شناخته می‌شود.

هرآنچه که در مورد پسته می‌خواهید بدانید

پسته (pistacia vera) :
پسته در نقاط مختلف ایران مخصوصاً در دامغان، قزوین و رفسنجان کشت می‌شود و به حال وحشی در ترکمنستان و افغانستان انتشار دارد در ایران در رشته کوه شمال شرقی خراسان از شمال غربی تا جنوب شرقی سرخس، چهچهه، خواجه، امند، مراوه تپه به طور جنگل‌های تنک و پراکنده دیده می‌شود پراکندگی غیر منظم آنها در شیب‌ها و دامنه‌های مختلف و مخلوط بودن پایه‌های نر و ماده و به طور کلی وضع طبیعی و جغرافیایی ناحیه نشان از طبیعی بودن این جنگل‌ها دارد.
پسته درختی است کوچک به ارتفاع ۵ متر برگ‌های آن چرمی شانه‌ای فرد با ۳ تا ۵ برگچه و صاف و با برگچه‌های تخم مرغی گرد و گاهی با نوک کشیده و کند و یا تیز است. رگ‌برگ‌های میانی آن گاهی کمی کرک‌دار است و روی برگ سبز و پشت آن مات و کمرنگ است ابعاد آن بین ۳ تا ۶ در ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر است. گل آذین خوشه‌ای پسته سخت و کرکدار و میوه آن تخم مرغی نوکدار و در داخل جنگلی به ابعاد ۶ تا ۱۲ در ۰ تا ۲۰ میلی‌متر است در پایه‌های اهلی بزرگتر است.

جنگل‌های وحشی و خودروی پسته در ناحیه شمال شرقی ایران و نواحی هم مرز با ترکمنستان و افغانستان پیشینه‌ای باستانی دارد و تصور می‌رود که درخت پسته حدود 3-4 هزار سال قبل در ایران اهلی شده و مورد کشت و کار قرار گرفته است.

اولین ارقام پسته در ایران حاصل پرورش و اهلی کردن درختان پسته وحشی بوده است که تعداد این ارقام بسیار محدود و شکل ظاهری آن با محصول پسته خودرو شباهت داشته است.

کم کم بر اثر پیوند و جابجایی این ارقام و توجه باغداران از نظر درشتی دانه‌های پسته تا حدودی تحول ایجاد شده و ارقام جدیدی بوجود آمده است. ارزش اقتصادی پسته به عنوان یک محصول استراتژیک جایگاه خاصی را در بین تولیدات کشاورزی دارا می‌باشد، این محصول بخش عمده‌ای از صادرات غیر نفتی را تشکیل می‌دهد.

در چه شهرهایی می‌شود پسته کاشت؟

یزد، خراسان، فارس، سمنان، سیستان و بلوچستان، قزوین، مرکزی، اصفهان و قم می‌شود پسته کاشت که بیش از 90000 هکتار سطح زیر کشت باقیمانده را به پسته اختصاص می‌دهند.

دانش امروز برتری‌های پسته را از نظر ارزش غذایی از پاره‌ای جهات بر بسیاری از خوراکی‌های مقوی و مغذی از جمله خاویار، میگو، گوشت قرمز و سفید و... به اثبات رسانیده است.

درخت پسته معمولی و یا پسته ایرانی پیستاکیا ورا Pistacia vera به شکل جنگل‌های انبوه در شمال شرقی ایران دیده می‌شود لذا می‌توان گفت که اصل این جور پسته از ایران است، درخت پسته از ایران به سایر نقاط مخصوصا به سواحل دریای مدیترانه (جنوب اروپا و شمال آفریقا) رفته است.

با این‌که پسته‌ی ایران و آمریکا از یک نژاد هستند اما پسته‌ی ایرانی طعم بهتری دارد، چیزی که بسیاری از توزیع کنندگان عمده‌ی اروپایی هم آن را تأیید می‌کنند. بذر و نهال اولین پسته‌های کاشته شده در آمریکا از انواع پسته‌های ایرانی بوده‌است که به خاطر تغییر خاک و آب و هوا طعم آن تغییر کرده‌، مثلاً پسته ترکیه از نژاد دیگری است.

صادرات پسته در جهان

در سال ۲۰۱۴ میلادی، ایران با صادر کردن بیش از ۱۹۱ هزار تن پسته بزرگترین صادرکننده این محصول در دنیا شناخته شد. ایالات متحده‌ آمریکا نیز با صادر کردن حدود ۱۳۸ هزار تن پسته، به عنوان دومین صادرکننده‌ی پسته در جهان، در سال ۲۰۱۴ میلادی شناخته شد.

سومین صادرکننده‌ی پسته در جهان ترکیه بود، ترکیه در سال ۲۰۱۴ توانست حدود ۳ هزار تن پسته را صادر نماید و به لحاظ صادرات پسته در مقام سوم جهان قرار گرفت.

صادرات پسته‌ی ایران در سال ۱۳۸۹ معادل ۱۵۰ هزار تن بوده‌ است، یکی از برتری‌های ایران در صادرات پسته موقعیت جغرافیایی این کشور است.

آمریکا به منظور جلوگیری از ورود پسته‌ی ایران به بازارهای خود، تعرفه ۲۴۱ درصدی بر پسته ایرانی مقرر کرده‌ است.

کمک به صادرات پسته

درحالی‌که در میانه‌ی دهه‌ی ۸۰ خورشیدی، تولید پسته‌ی ایران بیش از ۲۵۰ هزارتن بوده، این میزان در ابتدای دهه‌ی ۹۰ خورشیدی، به ۱۵۰ هزار تن کاهش یافته‌ است.

خشکسالی‌های پی‌درپی (بزرگترین مشکل کنونی در تولید پسته) و عدم برنامه‌ریزی برای تأمین آب مورد نیاز باغ‌های پسته و نیز قوانین و مقررات دست و پاگیر صادراتی باعث شده که میزان صادرات پسته ایران، افت چشمگیری را در سال‌های اخیر تجربه کند و در همین زمان، با افزایش تولید پسته در ایالت کالیفرنیای آمریکا، این کشور در حال تبدیل شدن به اولین صادرکننده این محصول در سطح جهان شده‌ است.

دانستنی‌های علمی

پسته از حدود 70 سال پیش با شروع صادرات، ارزش اقتصادی و تجاری ویژه‌ای پیدا کرد و ایران به عنوان اولین و مهم‌ترین صادر کننده‌ی آن در دنیا شهرت یافت. این محصول در ایران پس از فرش دستباف دومین کالای عمده‌ی غیر نفتی صادراتی کشور است.

ایران هفتمین تولید کننده‌ی محصولات باغبانی و سومین کشور از لحاظ تنوع تولید در دنیا است در بین تعداد محدود کشورهای تولید کننده، پسته‌ی ایران به دلیل کیفیت عالی در دنیا بی‌نظیر است و از اهمیت پسته در این مرز و بوم همین بس که از دیر باز آن را طلای سبز نامیده‌اند.

پسته یکی از محصولات باغبانی است که با نام ایران در آمیخته و تولید آن در کشور سابقه‌ی تاریخی دارد.

مشهورترین انواع پسته

پسته گیاهی دوپایه به صورت درخت یا درختچه و خزان کننده بوده و این جنس دارای چندین گونه است که از بین آن‌ها تنها گونه‌ی پسته‌ی اهلی P.vera ارزش اقتصادی دارد. از اختصاصات گیاهان تیره‌ی پسته این است که برگ‌هایی ساده یا مرکب دارند. برگ درخت پسته اهلی، غالباً دو تایی و دارای یک جوانه در بغل هر برگ است که میوه‌های آن روی شاخه‌های یک ساله بطور جانبی می‌‏رویند.

از مشهورترین ارقام می‌توان به اوحدی (فندقی)، ممتاز، کله قوچی، اکبری و احمدآقایی اشاره کرد.

در بین این ارقام، اوحدی بالاترین سطح کشت را به خود اختصاص داده است. درخت پسته از نظر گیاه شناسی جزو میوه‌های هسته‌دار مانند هلو، زردآلو، بادام، گیلاس و آلبالو است که هر یک از سه لایه: درونی، میانی و بیرونی شامل هسته، گوشت و پوست تشکیل شده است.

با این تفاوت که قسمت خوراکی پسته، بادام، فندق، گردو، پکان بر خلاف سایر هسته‌دارها همان لایه درونی یعنی هسته آن‌هاست. به همین دلیل است که از نظر باغبانی این‌ها را جزو میوه‌های مغزدار طبقه‌بندی کرده‌اند.

درخت پسته دو پایه است یعنی دارای گل‌های نر و ماده روی پایه‌های جداگانه است که به هر حال تولید محصول در آن بسته به همراه بودن هر دو پایه با هم است.

گل‌های نر و ماده آن به صورت جدا از یکدیگر ظاهر می‌شوند که گل آذین بسته زیبای چند گلبرگی به رنگ صورتی تا بنفش و سفید دارد که در فصل بهار شکوفه می‌دهد و منظره زیبایی را نمایان می‌کند.

گل‌های ماده بدون نکتار و شهد است که برعکس سایر گل‌ها زنبور عسل را به خود جذب نمی‏‌کند و در نتیجه باید به وسیله گل‌های نر تلقیح بشود و گرده گل نر به کمک باد پراکنده می‌‏شود و گل‌های ماده را تلقیح می‏‌کند. برای گرده‌افشانی از هر 10 تا 15 درخت ماده از یک درخت نر استفاده کنید تا گرده افشانی گیاه با سهولت انجام شود.

درخت پسته مانند سایر درختان میوه سردسیری خزان کننده است که در اثر ریزش برگ در پايیز به خواب زمستانه نیاز دارد.

سیستم ریشه‌بندی درخت پسته از آن دسته ریشه‌هایی است که تا مدت مدیدی قادر به تحمل تشنگی هستند چرا که دارای ریشه عمودی شکلی است که تا عمق دو متری در خاک نفوذ می‌کند.

درخت پسته قبل از پنج سالگی نوبر می‌‏دهد و در 10-12 سالگی به بار اصلی می‏‌نشیند.

زمان برداشت میوه‌ی درخت پسته اواخر تابستان و اویل پاییز است. توجه داشته باشید که یکی از عوامل موثر در باردهی زودتر درخت پسته استفاده از پایه‌ی درست است چرا که در اصل پایه‌ی پسته مهم‌ترین قسمت در احداث باغ پسته برای باردهی به شمار می‌رود.

چه شرایطی برای رشد پسته مناسبه؟

به طور خلاصه پسته نیازمند تابستان‌های گرم و طولانی و زمستان‌های نسبتاً سرد می‌‏باشد، نیاز سرمایی آن حتماً بایستی تأمین شود. نیاز سرمایی پسته در ارقام مختلف، متفاوت و حدود 1000 ساعت دمای 7 درجه سانتی گراد می‏‌باشد که بسته به رقم، منطقه کشت و عوامل دیگر متفاوت می‌‏باشد.

مناطق کشت پسته نباید در معرض سرمای دیررس بهاره یا بارندگی شدید و یا تگرگ و باد گرم و شدید هنگام گرده افشانی و مراحل رشد و نمو باشند.

پسته در مقابل خشکی و کم آبی بسیار مقاوم بوده و در مناطقی که میزان بارندگی سالیانه بیش از 150 میلی‌متر باشد می‏‌تواند بدون آبیاری به رشد و نمو خود ادامه دهد. همچنین سرمای شدید زمستان، تا 20 درجه زیر صفر و گرمای تابستان، تا45 درجه سانتی گراد را تحمل می‏‌کند.

بطور کلی پسته گیاهی آفتاب دوست است و نور مستقیم خورشید بر تولید محصول آن تأثیر زیادی دارد و در مناطقی که درصد روزهای ابری در بهار و تابستان زیاد باشد عملکرد مطلوبی نخواهد داشت.

درختان پسته حیطه‌ی وسیعی از انواع خاک‌ها را با ترکیبات و بافت‌های مختلف را تحمل می‏‌کنند، اما باردهی مطلوب این درختان در اراضی حاصلخیز با خاک عمیق (از جنس شنی رسی نسبتاً سبک)به تجربه ثابت شده است.

آب و هوا

درخت پسته به سرمای شدید زمستان و گرمای زیاد تابستان هر دو مقاوم است. درخت پسته با هوا و زمین مرطوب سازگاری ندارد.

رطوبت زیاد در زمین باعث تولید بیماری صمغ و پوسیدگی یقه درخت می‌شود که به تدریج درخت را ضعیف و بالاخره خشک می‌کند، درخت پسته به کم آبی و خشکی مقاومت زیاد نشان می‌دهد بطوری که درختان کهن را می‌توان بدون آبیاری بر مدت خیلی طولانی (شاید چند ده سال) زنده نگاه داشت.

خاک 

بهترین خاک‌ها برای کاشت درخت پسته خاک‌های لیمونی سبک یعنی شن و رس می‌باشد. در اراضی سبک مصرف کود برای برداشت رضایت بخش است اما در اراضی رسی سنگین که رطوبت را به مقدار زیاد و برای مدتی طولاتی در خود نگاه می‌دارد کاشت این گیاه نتیجه رضایت بخشی نمی‌دهد و مقدار محصول چندان قابل توجه نخواهد بود. درخت پسته تا اندازه‌ای تحمل شوری خاک را می‌کند.

آبیاری

درخت با سن 1 تا 3 سال، مدار آبیاری 7 الی 10 روز
درخت با سن 3 الی 6 سال، مدار آبیاری 12 الی 20 روز
درخت با سن 6 سال به بالا، مدار آبیاری یک ماه

باید توجه داشت زمانی که مدار آبیاری یک ماه است، در هر آبیاری آب زیادی به درخت داده شود تا رطوبت کاملا به عمق خاک نفوذ کند.

هرس

هرس یعنی بریدن شاخه‌های اضافی و این عمل در زمستان انجام می‌شود. پس از فرم‌دهی درخت در سال‌های بعد از پیوند و قبل از باردهی، هرس اهمیت دارد که شامل شنگ کردن شاخه‌ها، سربرداری و حذف پاجوش‌ها می‌باشد. هرس باعث درشت شدن میوه‌ی درخت و تا حدی یکنواخت شدن باردهی در سال‌های مختلف می‌شود.

کود دهی

کود دامی گوسفندی و گاوی مورد استفاده باید کاملا پوسیده باشد، بهتر است کود مرغ نیز با کودهای گوسفندی یا گاوی مخلوط شود و در شیاری به عمق حداقل 40 سانتی‌متر بسته به سن درخت و عرض 40 سانتی‌متر در انتهای چتر سایه‌انداز درخت دفن شود. فصل کوددهی فصل خواب درختان یعنی زمستان است.
مخلوط کردن کود کامل شیمیایی (N-p-K) نیز با کود حیوانی مورد استفاده مطلوب می‌باشد.
دادن کود شیمیایی ازته (سولفات آمونیم و سولفات پتاسیم) در مناطق با آب و خاک شور در نیمه دوم اردیبهشت ماه جهت افزایش جوانه‌های رویشی و زایشی، در نیمه دوم تیرماه جهت پر شدن دانه‌های پسته در درختان بارده مناسب است.

میزان کود مصرفی با مشاوره کارشناسان از 100 گرم تا 200 گرم به ازای هر درخت می‌باشد.
استفاده از کودهای مایع و جامد میکرو در فصل رشد درخت بسته به نوع کمبود و مشاوره با کارشناسان کشاورزی همزمان با سمپاشی و یا به صورت مستقل بسیار مناسب است.

بعد از برداشت پسته دادن کود روی به صورت محلول پاشی توصیه می‌شود.

دلایل پوکی پسته

1- عدم وجود گرده نر که ناشی از کمبود درخت نر می‌باشد مهم‌ترین عامل پوکی پسته بوده و باید به ازای هر 10 الی 15 درخت ماده یک درخت نر در باغ پیوند نمایید. در صورت کمبود درخت نر حتما گرده افشانی مصنوعی انجام دهید.

2- عدم رسیدگی و توجه کامل به درختان از جمله آبیاری کم و نامنظم، ندادن کود حیوانی و هرس نکردن درختان و غلبه آفات در باغ باعث پر نشدن مغز پسته و یا ریزش جوانه‌های سال بعد می‌شود.

مراقب آفات و بیماری پسته باش

از آفات و بیماری‌های رایج درخت پسته می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

شیره خشک یا پسیل معمولی پسته نوعی حشره کوچک است که به درخت پسته آسیب جدی وارد می‌کند که تنها راه مبارزه با آن سم پاشی نقاط آلوده به این بیماری است که این نوع آفت به طور متوسط بیش از 10 تا 15 پوره بر روی برگ گیاه ایجاد می‌کند.

زنجرک نام حشره‌ای کوچک است که به بخش‌های مختلف گیاه به خصوص برگ درخت پسته آسیب وارد می‌کند که بهترین زمان مبارزه از طریق سمپاشی هنگامی است که پوره‌ها از تخم خارج می‌شوند.

سن‌های پسته گروهی از حشرات مختلف در رنگ‌های سبز، قرمز و قهوه‌ای را شامل می‌شود که به درخت پسته هجوم و خساراتی را به بار می‌آورند که تنها راه مبارزه با آن استفاده از سموم شیمیایی مناسب است.

پروانه چوب خوار، همانطور که از نامش پیداست نام نوعی پروانه است که از چوب درخت تغذیه و خساراتی را به بار می آورد که به هنگام تخم ریزی لاروهای خساراتی را به سرشاخه‌ها و خوشه‌ها وارد و از مغز چوب و خوشه تغذیه می‌کند که استفاده از سموم شیمیایی بهترین روش مبارزه به شمار می‌رود.

شپشک نوعی حشره آسیب‌زا به درخت پسته است که راه مبارزه با آن استفاده از سموم شیمیایی است.

کنه نام حشره‌ای کوچک است که به بخش‌های مختلف درخت پسته خسارت وارد می‌کند که با سم پاشی می‌توانید آن‌ها را از بین ببرید.

پروانه‌ی میوه خوار پسته از میوه گیاه تغذیه و باعث افت میوه گیاه می‌شود.

سوسک سرشاخه خوار نام نوعی حشره‌ی کوچک است که از سرشاخه‌های گیاه تغذیه می‌کند که راه مبارزه با آن استفاده از سموم شیمیایی است.

پوسیدگی طوقه و ریشه یکی از عوامل پوسیدگی ریشه‌ی طوقه قارچ‌ها است که در سنین مختلف درخت پسته را مبتلا و به آن آسیب وارد می‌کند.

نماتدهای مولد غده‌ی ریشه این نماتدها به ریشه گیاه آسیب جدی وارد و در نتیجه به مرگ گیاه منتهی می‌شود.

حالا می‌خواهیم پسته بکاریم

مناسبترين بافت خاك جهت كاشت پسته بافت شنی لوم می‌باشد (70-60 درصد شن، 30-20 درصد سيلت يا لای و 20-10 درصد رس ) معيارهای كيفی جهت آب مناسب برای آبياری باغات پسته عبارتند از: حداكثر شوری 4 ميلی‌موس بر سانتی‌متر (بعلت مقاوم بودن درخت پسته به شوری، آبياری با آب‌های دارای 8 ميلی‌موس بر سانتی‌متر شوری نيز برای درختان پسته انجام می‌شود)

حداكثر نسبت جذبی سديم 15 (برای SAR بيشتر از 15، Ec آب نيز بايستی بيشتر از 3 ميلی‌موس بر سانتی‌متر باشد)، حداكثر كلر آب آبياری 10 ميلی‌اكی والان بر ليتر، حداكثر غلظت بر PPm 2، حداكثر بی كربنات (Hco3) 5/8 ميلی‌اكی والان بر ليتر، حداكثر سولفات (So4) 10 ميلی‌اكی والان بر ليتر، حداكثر ميزان كربنات سديم باقيمانده (RSC) 5/2، حداكثر غلظت منيزيم 5 ميلی‌اكی والان برليتر(غلظت منيزيم بايستی از غلظت كلسيم آب آبياری كمتر باشد) حداكثر مقدار باقيمانده خشك يا TDS 2000 ميلی‌گرم در ليتر.

درصورت مطبق بودن خاك محل احداث باغ، بايستی محل رديف‌های كاشت حداقل به عرض 1 متر و به عمق 2 متر با بيل مكانيكی كاملا مخلوط و يكدست شود. درصورت انتخاب سيستم آبياری غرقابی و سطحي، شيب نهايی زمين بايستی حدود 2-1 درصد باشد.

كاشت نهال و يا بذر نبايد در داغ آب و نوك پشته‌ها انجام شده و بهتر است محل كاشت كمی پایين‌تر از محل داغ آب انتخاب شود.

در نقشه كاشت بايستی محل رديف‌های كاشت، محل قرارگرفتن درختان نر، محل خيابان‌های اصلی و فرعی، محل قرارگرفتن نوارهای بادشكن، مسيرهای اصلی و فرعی انتقال آب و... مشخص گردد. جوی پشته‌ها جهت كاشت بذر يا نهال، بايستی به عرض 100 – 50 سانتی‌متر وعمق 40-30 سانتی‌متر احداث گردد.

محل كشت بذر از كف جوی بايستی حدود 10 سانتی‌متر بالاتر باشد و هنگام آبياری، آب حدود 5 سانتی‌متر روی بذر را بپوشاند. فاصله كاشت درختان در روی رديف حداقل 3-2 متر و فاصله رديف‌های درختان حداقل 6-5 متر در نظر گرفته شود.

دور آبياری جهت نهال‌های پسته در سال اول حداكثر 7 روزه و درسال دوم 14 روزه می‌باشد. جهت پيوند نهال‌های پسته ، در اسفندماه نهال‌های 3-2 ساله سربرداری شده و پس از رشد جوانه‌های جانبي بر روی پايه سربرداری شده، حدود 3 شاخه جانبی برروی پايه‌ی اصلی نگهداری شده و ساير شاخه‌ها حذف می‌شوند.

زمان مناسب جهت پيوند نهال‌های پسته بطور عمده اواخر ارديبهشت تا اوايل خرداد می‌باشد، نسبت مناسب درختان نر به درختان ماده نسبت 1 به 9 است.

هرس فرم مناسب جهت درختان پسته ، هرس فرم جامی و شلجمی می‌باشد . پسته، دانه‌ی ميوه از درخت پسته است. درخت پسته اولين بار در ترکيه و ايران يافت شد. در آن زمان، پسته غذای اشراف بود.

در سال‌های بعد، فقط در جشن‌ها و مهمانی‌ها مصرف می‌شد.

بعدها در انواع دسرها، شيرينی‌ها، بستنی و حتی به عنوان اشتهاآور خورده می‌شد. اين دانه، به خاطر شکل ظاهری‌اش به نام "آجيل خندان" معروف شد.

چطور پسته رو تکثیر کنیم؟

درخت پسته از طریق بذر، پاجوش و پیوند تکثیر می‌شود.

کشت بذری درخت پسته

پسته به راحتی از طریق بذر تکثیر می‌شود ولی به دلیل زمانبر بودن بسیار از کشاورزان از نهال برای کاشت استفاده می‌کنند.

به هنگام کاشت بذری در فصل پاییز یا بهار گلدانی در ابعاد و زهکشی مناسب تهیه کنید و با استفاده از مخلوطی از خاک کمپوست، خاک برگ و خاک باغچه آن را پر کنید، شیاری به اندازه دو برابر بذر در مرکز گلدان ایجاد کنید و بذر گیاه را در داخل آن بکارید و روی آن را با مقداری خاک نرم و کمپوست بپوشانید و در نهایت پس از اتمام مراحل کاشت بذر گیاه را با استفاده از آبپاش آبیاری کنید.

پس از گذشت مدتی بذر گیاه سر از خاک بیرون می‌آورد و شروع به رشد می‌کند، زمانی که گیاه رشد کرد و به حد معینی از رشد رسید نهال به دست آمده را از سال اول یا دوم می‌توانید به زمین اصلی منتقل کنید.

برای این منظور در بستر مورد کشت گودالی به اندازه دو برابر سطح ریشه‌ی نهال ایجاد کنید و نهال را به آرامی از گلدان خارج و درست در مرکز گودال بکارید و سپس با مخلوطی از خاک و کود آن را پر کنید و در نهایت گیاه را آبیاری کنید تا درخت پسته رشد خود را آغاز کند.

پاجوش درخت پسته

در کنار درخت پسته و در کنار ریشه پاجوش‌های زیادی رشد می‌کنند که ریشه‌دار هستند شما باید آن‌ها را از خاک خارج و در مکان دیگری بکارید، برای این منظور خاک کنار پاجوش را نرم و پاجوش را از خاک خارج کنید و سپس گودالی در عمق مناسب ایجاد و پاجوش را در داخل آن بکارید و در نهایت گیاه را آبیاری کنید که پس گذشت مدتی گیاه با خاک انس گرفته و رشد خود را در بستر جدید آغاز می‌کند.

پیوند زدن درخت پسته

پیوند زدن یک روش قدیمی برای ازدیاد بسیاری از درختان به شمار می‌رود که در این روش شما با پیوند می‌توانید درخت پسته را تکثیر کنید، بهترین نوع پیوند برای درخت پسته استفاده از پیوند شکمی و لوله‌ای است که معمولا در سن 2 تا 3 سالگی انجام می‌شود که زمان پیوند آن در اواخر فصل بهار است که البته بسته به شرایط اقلیمی می‌توانید از ارقام زودرس، متوسط رس و دیررس برای پیوند زدن استفاده کنید.

قلمه زدن درخت پسته

شاخه‌ای از درخت پسته پر بار، با کیفیت میوه مناسب را انتخاب و با استفاده از قیچی باغبانی به صورت اوریب 15 تا 20 سانتیمتر از آن را جدا کنید و سپس از هورمون ریشه‌زایی استفاده و قلمه را در درون خاک بکارید و آن را آبیاری کنید که پس از مدتی قلمه‌ ریشه‌دار می شود و شروع به رشد می‌کند.

خواباندن شاخه درخت پسته

در روش خواباندن یک شاخه بزرگ و دراز را انتخاب و در کنار درخت در بستر خاک بکارید بدون آنکه شاخه را قطع کنید پس از گذشت مدت زمانی شاخه در زیر خاک به دلیل تغذیه‌ای که از درخت می‌کند خود صاحب ریشه‌ی جدیدی می‌شود که در این هنگام می‌توانید شاخه را از درخت جدا کنید، زمانی که شاخه ریشه‌دار شد می‌توانید آن را به بستر اصلی برای ادامه رشد منتقل کنید.

فاصله‌ی کاشت درخت پسته
در کاشت نهال پسته یا کاشت درخت پسته؛ باید فاصله مناسب رعایت شود تا با رشد کردن، فضای کافی وجود داشته باشد. معمولا توصیه می‌شود فاصله کاشت هر درخت پسته، با درخت بعدی در حدود 4 الی 5 متر باشد.

از آنجا که درختان پسته؛ در حدود 10 متر رشد می‌کند، در ردیف‌های کاشت درخت پسته، باید 5 الی 6 متر، فاصله گذاشته شود.
نهال پسته باید در قسمت‌هایی کاشته شود که نور خورشید به طور کامل وجود داشته باشد. تابش نور خورشید به درخت پسته می‌تواند در باردهی آن، اثر مثبت داشته باشد.

می‌دونی چند نوع پسته وجود داره؟

پسته اکبری یکی از معروف‌ترین گونه‌های درخت پسته در ایران به شمار می‌رود که میوه درشت تخم مرغی شکلی را تولید می‌کند و از باردهی بالایی برخوردار است و از جمله پسته‌های خندان به شمار می‌رود که مصرف خوراکی دارد و در بیشتر مناطق رشد می‌کند.

پسته کله قوچی یکی دیگر از ارقام پر‌طرفدار درخت پسته در ایران به شمار می‌رود که مغز آن ظاهری فندقی شکل دارد و از باردهی بالایی نیز برخوردار است؛ برگ‌های 5 برگچه‌ای دارد و از ارقام زود گل‌ده به شمار می‌رود به همین دلیل این نوع پسته را خطر سرمای بهاره تهدید می‌کند بنابراین برای کاشت در مناطقی که فصل بهار خنک و سردی دارند مناسب نیست؛ نسبت به کمبود در مواد غذایی و آلی حساس است و از بین می‌رود.

پسته اوحدی که با نام فندقی نیز شناخته می‌شود یکی دیگر از ارقام تجاری پسته به شمار می‌رود که محصول آن بیشتر صادر می‌شود و برای کاشت در بیشتر مناطق مناسب است، این نوع پسته بخش وسیعی از باغ‌های رفسنجان مهد پسته را پوشش می‌دهد. میوه گرد و فندقی مانندی دارد که در سایز درشت تا متوسط رشد و از باردهی خوبی برخوردار است که زمان برداشت محصول آن اواخر شهریور ماه است.

پسته بادمی ظاهر ریز و خنجری مانندی همچون بادام دارد که به رنگ کدر است ولی بسیار خوشمزه و دلچسب است، از ارقام زود گل‌ده به شمار می‌رود به طوریکه میوه‌ی آن در اوایل مرداد ماه قابل برداشت می‌شود، نوعی پسته‌ی زودرس به شمار می‌رود.

پسته احمد آقایی رقمی جدید از پسته‌ی کله قوچی به شمار می‌رود که به دلیل عملکرد بالایی که دارد بسیار پرطرفدار است که دارای مغزه کشیده‌ای است که بسیار خوشمزه و در سایز درشت رشد می‌کند.

پسته سفید نوق از پسته‌های قدیمی کشت شده در رفسنجان به شمار می‌رود که میوه‌ی آن ظاهر بادامی شکل و کشیده‌ای دارد و از ارقام زود گل‌ده و دیررس به شمار می‌رود که زمان برداشت آن اواخر شهریور ماه است.

پسته قزوینی در سایز کوچک رشد می‌کند و همانطور که از نامش پیداست خاص منطقه قزوین است که به پسته کله‌بزی نیز معروف است که ظاهری کشیده و بادامی مانندی دارد و از باردهی بالایی برخوردار است که میوه‌ی آن در مرداد ماه می‌رسد که می‌توانید آن را برداشت کنید، بنابراین می‌توان گفت نوعی پسته زودرس به شمار می‌رود.

پسته شاه پسند دامغان از ارقام تجاری و معروف به شمار می‌رود که در مناطقی از دامغان رشد می‌کند و از ظاهری بادامی شکل برخوردار است، از ارقام دیر گل‌ده و متوسط‌رس به شمار می‌رود که میوه‌ی آن اواخر شهریور می‌رسد.

پسته خنجری دامغان یکی از واریته‌های درخت پسته به شمار می‌رود که از باردهی بالایی برخوردار است که میوه‌ی آن ظاهری بادامی شکل دارد که از نوع دیررس و متوسط‌رس به شمار می‌رود. قابلیت رشد در بیشتر مناطق را دارد.

خواص بی‌نظیر پسته

1- پسته در مقايسه با ديگر آجيل‌ها، مقدار کمی کالری دارد. بدون کلسترول می‌باشد و دارای مقدار کمی چربی اشباع می‌باشد. چربی يک منبع انرژی می‌باشد و کمک به جذب ويتامين‌های A, E, D و K می‌کند. پس پسته از آن‌جايی که دارای چربی میباشد، اين امر مهم را نيز انجام می‌دهد.

2- يکی از بهترين منابع پروتئين گياهی می‌باشد.

3- پسته از آن‌جای که دارای مقدار زيادی چربی غيراشباع و پروتئين می‌باشد، لذا نبايد بيشتر از 18 گرم در هفته مصرف شود.

4- پسته دارای مقدار زيادی فيبر می‌باشد، فيبر به هضم مواد غذایی کمک می‌کند، کلسترول و قند خون را تنظيم می‌کند.

5- پسته در بين گروه آجيل‌ها، يکي از بهترين منابع پتاسيم می‌باشد. پتاسيم 1 عدد پسته برابر پتاسيم 1 عدد پرتقال است. مقدار پتاسيم در 2 عدد پسته بيشتر از 1 عدد موز می‌باشد. پتاسيم موجود در پسته، به تعادل مايعات بدن کمک می‌کند، ضربان قلب را تنظيم می‌کند و برای کاهش فشار خون نيز بسيار مفيد می‌باشد.

6- همچنين دارای فسفر می‌باشد و در ساخت استخوان‌ها و دندان‌ها شرکت می‌کند، جلوی خستگی و ضعف را میگيرد و برای تقويت عضلات بدن مفيد می‌باشد.

7- پسته، مقداری منيزيم نيز دارد که منيزيم يکی از مهم‌ترين عناصر معدنی برای تبديل غذا به انرژی می‌باشد، ضربان قلب را تنظيم می‌کند واز گرفتگی عضلات جلوگيری می‌کند.

8- آهن در پسته، برای سرگيجه، خستگی، رنگ پريدگی و کم خونی مفيد است.

9- روی برای تقويت پوست، مو و ناخن بسيار مهم است.

10- پسته دارای ويتامين‌های B6 ، B1 و E می‌باشد. ويتامين B6 کمک به سوخت و ساز پروتئين می‌کند و در جذب مواد غذايی نيز نقش دارد.

ويتامين B1 باعث افزايش انرژی، تقويت سلول‌های عصبی و متعادل کردن اشتها می‌شود.

11- در بين آجيل‌ها، پسته دارای بيشترين آنتی‌اکسيدان می‌باشد. همان طورکه می‌دانيد ويتامين E جزو گروه آنتی‌اکسيدان‌ها می‌باشد و تقويت سيستم ايمنی بدن، سلامت چشم و جلوگيری از خستگی و استرس و نيز جلوگيری از تخريب سلول‌ها را بر عهده دارد.

12- پسته نيز مانند ديگر دانه‌ها، از بيماری‌های قلبی جلوگيری می‌کند. به خاطر وجود چربی‌های غيراشباع، می‌تواند مقدار کلسترول خون را پايين بياورد.

13- پسته باعث عملکرد درست مغز می‌شود و شخص را آرام می‌کند.

14- اين آجيل می‌تواند جلوی پيشرفت بيماری‌های مزمن از قبيل سرطان را نیز بگيرد.

15- مطالعات نشان داده است؛ پسته می‌تواند مقدار کلسترول خوب خون (HDL) را بالا ببرد و درعين حال مقدارکلسترول بد خون (LDL) و تری‌گليسيريد را پايين بياورد.

16- پودر پسته، درمان کننده دندان درد می‌باشد.

17- پسته تغييری در فشار خون و افزايش وزن انجام نمی‌دهد. اما به خاطر کالری بالايی که دارد، به عنوان يک ميان وعده پرکالری شمرده می‌شود و نبايد زياد مصرف شود.

براي کاهش نمک و چربي در رژيم غذايی، بايد از خوردن پسته بو داده و شور خودداری کنيد.

لازم به ذکر است که، 28 گرم پسته، بيشتر از 10 درصد نياز بدن به فيبرغذايي، ويتامين B6، ويتامين B1، منيزيم و فسفر را تامين می‌کند.

اگر به دنبال هدیه‌ی مناسب برای عزیزان خود هستید تا مانند پسته لبخند به لبانشان بیاورید با کاشت این نهال به نام آن‌ها توسط روستاگل هم به چرخه اقتصاد کمک کرده و هم این که هدیه خاص و منحصر بفرد به آنها تقدیم کنید.