دوستدار طبیعت، قبل از معرفی درخت شب خسب یا گل ابریشم نگاهی به تاریخچه ی این درخت بیندازیم. آقای فیلیپو دگلی آلبیزی که طبیعت شناس یا بهتره بگیم گیاه شناس اهل کشور ایتالیا بودن، این گیاه را از قسطنطنیه در سال 1749 به فلورانس آورد و به اروپا معرفی کرد و نام علمی این گیاه از این آقا گرفته شده است همچنین دلیل نام گذاری این درخت به شب خسب این است که برگ های این درخت در شب بسته می شوند. بزن بریم تا بیشتر راجب شب خسب بخونیم.

صفر تا صد درخت شب خسب

شَب‌خُسب نام علمی Albizia julibrissi درختی است که بطور خودرو در محلهای آفتابی کنار تپه‌ها و رودخانه‌ها می‌روید.شب‌خُسب درختی است از تیره باقالائیان fabacae leguminosae واز جنس شب خسب albizia. نام کامل گونه albizia julibrissin، برگرفته از نام گیاه‌شناس ایتالیایی قرن هجدهم میلادی است.

او این گیاه را از قسطنطنیه به اروپا برد. Albizia نام این گیاه‌شناس و julibrssin تلفظ محلی گل ابریشم در قسطنطنیه آن روزگار قرن هجدهم میلادی است. در این تلفظ گل به jul و ابریشم به ibrissin تبدیل شده است.

این درخت از خانواده نخودیان Fobaceae میباشد و بومی جنوب غربی و شرق آسیا است. درخت شب خسب و یا ابریشم بیشتر در ایران به عنوان درخت زینتی استفاده می شود. به علت اینکه برگ های کوچک آن در شب، دو به دو بسته می شوند به آن شب خسب می گویند.

این درخت در سطح آسیا پراکنده است و در واقع این به خاطر شرایط آب وهوایی است که گیاه را وادار می سازد تابرخی مناطق را برای رشد بهتر انتخاب کند. این گیاه دارای ظاهری بسیار زیباست و خواص درمانی آن هنوز در حال بررسی است.

پراکندگی بیش از اندازه این گیاه را می توان در پاره ای از جنگلهای خزری در شمال ایران مشاهده کرد و در استان مازندران با نام محلی بیوَلی شناخته می‌شود.

گونه ای دیگر از این خانواده با نام علمی  Albizzia lebbeck در جنوب ایران می روید. درخت شب خسب توسط یک نجیب زاده ایتالیایی در قرن 18 میلادی به مردم اروپا معرفی شد. نام ژاپنی این درخت نمونوکی نیز به معنی خوابنده است.

درخت ابریشم در كشورهاي حاشيه جنوبي خليج‌فارس بسيار مورد توجه بوده و به عنوان درختي زينتي كاشته مي‌شود. این درخت، یک درخت کوتاه و خزان پذیر است که ارتفاع و بلندی آن بین 12-5 متر است. در جنگلهای شمال ایران، که در ادامه به آن می پردازیم و بلندی آن گاها به بیش از ۲۰ متر می‌رسد.

تاج پوشش این گیاه پهن است. این گیاه رشد کندی دارد و بین 10 تا 20 سال زمان نیاز است تا کاملا رشد کند. قطر سایه آن 14-7 متر است. رنگ پوست تنه درخت خاکستری مایل به سبز تیره است. و برگهای آن باریک وبلند کشیده و اندازه آن 25-20 سانتی متر است و برگچه های آن دو سانتی متر است.

رنگ گلهای آن به رنگ سفید و صورتی است، گلها به صورت خوشه ای است و در انتهای شاخه می‌شکفد. هر گل دم گُلی بلند و پرچمهای فراوان دارد. فصل گل ریزان شب خسب از اواسط بهار آغاز و تا تابستان هم ادامه دارد، درخت ابریشم را می‌توان با کاشت بذر آن در فصل پاییز زیاد کرد.
این گلها معطر می باشند و برای پروانه ها و زنبورها بسیار جذاب هستند. زنبورها از این گلها شهد بسیار خوبی تهیه می کنند. میوه های این درخت مثل باقالا هستند با این تفاوت که به رنگ قهوه ای هستند و غلاف آنها از غلاف باقالا سخت تر است.
این میوه در حدود 20-10 سانتی متر طول و در حدود 5/2-2 سانتی متر عرض دارد. از دانه ها به عنوان غذای دام استفاده میشود. برگهای شب خُسب شانه‌ای و مرکب هستند و در ازای هر برگ بین ۲۰ تا ۴۵ سانتی‌متر و عرض آن بین ۱۲ تا ۲۵ سانتی‌متر تغییر می‌کند.

هر برگ ۶ تا ۱۲ جفت شانه و هر شانه ۲۰ تا ۳۰ جفت برگچه دارد.

زندگینامه درخت شب خسب

زادگاه اصلی درخت ابریشم، از ایران تا چین و کره گسترده است.

شب خسب رشد سریعی دارد و در برابر خشکی، کم‌آبی و گرمای زیاد مقاوم است با این وجود خشکی بیش از حد باعث کند شدن و توقف رشد گیاه می‌شود.

در طول تابستان برای کمک به رشد گیاه و گل‌دهی، باید گیاه را به مقدار زیاد، اما دیر به دیر آبیاری کرد.

نور، بهتر است در موقعیت آفتابی یا نیمسایه قرار داشته باشد، این درخت مکانهای آفتابی را ترجیح میدهد.

خاک، خاک لومی ، ماسه ای ،گچی ، خوب زهکشی شده خاک مناسب برای رشد این درخت است.

دما، دمای بین 5 تا 21 درجه.
البته که این گیاه در برابر خشکی و گرما بسیار مقاوم است.

آبیاری، به آبیاری زیادی نیاز ندارد.

شب خسب در برابر آلودگي‌هاي صنعتي و هواي آلوده شهري مقاومت خوبي دارد.

بیا بهت بگم چطور ابریشم ایرانی رو تکثیر کنی

ابریشم ایرانی یا شب خسب به دو روش تکثیر می شود.

روش اول كشت

مستقيم بذر که در اواخر اسفندماه ازدياد مي‌يابد و براي نرم كردن پوسته سخت بذر، باید آنرا در اسيد سولفوريك قرار داد وبعد از این مرحله بذرها را برای ۱۲ ساعت در آب بخیسانید و هر از چند ساعتی آب آن را عوض کنی با این روش بذرها آماده کاشت هستن.

زمین مورد نظر را آماده کنید و بذرها را روی آن بپاشید، روی بذرها را مخلوط خاک و کود حیوانی بریزید و آبیاری را کامل کنید. 

روش دوم قلمه

ريشه‌اي است كه در اوايل بهار گرفته شده و حدود 5/7 سانتي‌متر طول و 12 ميلي‌متر يا بيشتر قطر داشته باشد، قلمه‌هاي ساقه ريشه‌دار نمي‌شوند. لازم به ذکر است که كاشت بذر آسان‌تر و اقتصادي‌تر است.

اینجا هرس و یاد میگیری

بهترین زمان هرس درخت در بهار و دو تا سه هفته پس از ظهور برگ ‌ها است زیرا به علت شاخه‌زایی زیاد باید از سال های اولیه رشد هرس فرم شده تا شاخه‌های قسمت های پایین حذف شوند.

همچنین باید توجه داشته باشید که هرگز نباید در فصل زمستان این درخت را هرس کرد زيرا ممكن است به خشكيدن درخت منجر شود. البته هرس به طور معمول ضرورت ندارد،‌ مگر کنترل اندازه و شکل تاج درخت مورد اهمیت باشد.

روستاگل با کاشت درختان بیشمار و مراقبت از درختان کمک بزرگی به حفظ منابع طبیعی کرده است اگر میخواهید از حال درختان کاشته شده آگاه باشید قسمت داشت را مطالعه کنید.

شب خسب داروی آرامبخش

از پوست ساقه‌های جوان و بذرهای آن برای خوراک دام استفاده می‌کنند، چوب ابریشم محکم و در برابر رطوبت مقاوم است. ازاین‌رو در گذشته، از چوب آن برای ساختن خانه‌های چوبی روستایی استفاده می‌کردند.

این درخت به دلیل تاج چتری و گلهای زیبا در طراحی فضاهای سبز مورد توجه است. شهد شيرين و مغذي گل‌هايش نيز غذاي مناسبي براي زنبورهاي عسل است. در پزشکی سنتی از پوست ساقه و شاخه‌های ابریشم برای تهیه داروهای آرامبخش و تنظیم کننده گردش خون استفاده می‌شود.

پوست تنه ی این درخت دارای خواص درمان زخم و کوفتگی است. در طب سنتی چینی از گل های آن برای تغذیه قلب استفاده می شده است.

درخت ابریشم ایرانی چه مدت زندگی می کنند؟

درخت ابریشم ایرانی علی رغم سرعت رشد سریع، فقط برای مدت کوتاهی به بلندی خود می رسد، به طور کلی فقط 10 تا 20 سال عمر می کند. به یاد داشته باشید که می توانید نوع جدیدی بکارید که در یک بازه زمانی نسبتاً کوتاه قد یکسانی بدست آورد.

در اینجا سعی داشتیم شما را با درخت شب خسب آشنا کنیم و این مطالب را برای آگاهی بیشتر شما، دوستان عزیز روستاگل گرد هم آوردیم برای اطلاعات بیشتر از رویشگاه ها اینجا را انتخاب کنید.