1. روستاگل
  2. /
  3. نشو و نما

درخت زبان گنجشک

درخت زبان گنجشک مانند انسان ها در زمان جوانی پوسته شفاف، خاکستری و بدون ترک خوردی دارد و با گذشت زمان و کهن سال شدن درخت پوسته آن ضخیم و دارای ترک خوردگی های عمیق میشود این درخت به درخت جهان معروف است.

درخت زبان گنجشک

1400-12-23 13:29:12

آیا می دانستید درخت ون و زبان گنجشک یکی هستنند؟

می دونستید که درخت زبان گنجشک از درختان بومی ایران است؟

در ادامه با خانواده درخت زبان گنجشک و نام های دیگرآشنا میشوید، این درخت در رویشگاه آپرین توسط روستاگل کاشت و نگهداری میشود همین طور افسانه ای جالب از این درخت در ادامه آورده شده است پس تا انتها با ما همراه شوید.

 

همه چیز در مورد درخت زبان گنجشک

درخت زبان گنجشک با نام علمی Fraxinus excelsior از اعضای خانواده زیتون است البته که در هر نقطه از ایران با اسم و گویش‌های محلی همان منطقه آن را صدا می‌کنند اما نام متداول و مصطلح آن، همان زبان گنجشک است. نام زبان گنجشک را به خاطر شکل و شمایل میوه‌هایش انتخاب کرده‌اند این درخت جز درختان بومی ایران می باشد.

میوه‌هایی خشک و بیضی شکل اما نوک تیز به رنگ قهوه‌ای (به نام سامار) دارد که شبیه زبان گنجشک هستند. میوه‌های آن بالدار هستند و وقتی از آن جدا می‌شوند، همراه با باد رها شده، می‌چرخند و نوک تیزشان مثل پیچ در زمین فرو می‌رود تا یک درخت جدید زاده شود.

این گونه، درختی بزرگ و تنومند است می‌تواند ۱۰ تا ۳۷ متر از ارتفاع و ۱۲ تا ۱۵ متر از عرض رشد کند ریشه‌ای بسیار قوی و بزرگ دارد؛ به همین دلیل فاصله‌اش تا زبان گنجشک‌های دیگر باید حداقل ۱۹ متر باشد.

عمرش نسبتاً طولانیست (بین ۳۰ تا ۳۰۰ سال) و سرعت رشد زیاد دارد؛ به همین دلیل به جز مناطقی که به صورت طبیعی رشد می‌کند، بیشتر در فضای سبز مثل پارک‌ها یا حاشیه‌ی خیابان‌ها کاشته می‌شود.

 

برای آۀشنایی با درختان بومی اینجا را کلیک کنید

 

از پوست بدنه‌ی این درخت آدامس، از دانه‌های بالدار آن ترشی و از برگ‌هایش چای درست می‌کنند. در جوانی پوستی صاف به رنگ خاکستری روشن دارد و در کهن‌سالی پوستی ضخیم با شکاف‌های عمیق به طور کلی تنه‌ای خاکستری رنگ دارد که گویی در هم پیچیده شده اما شاخه‌های جوانش تیره و سیاه رنگ هستند.

حیواناتی مثل گاو، بز و خرگوش از شاخ و برگ آن بر روی زمین تغذیه می‌کنند.

احتیاج به آب زیادی ندارد با انواع خاک سازگاری دارد اما نور زیاد را دوست ندارد و ترجیح می‌دهد در طول روز از زیر آفتاب بودن لذت ببرد اما در کل خاک مرطوب و آب و هوای گرم یا خنک برایش بهترین هستند. این درخت توسط روستاگل نگهداری میشود.

برای همین ایران جای مناسبی برای رشد آن است، زبان گنجشک درختی بزرگ و سایه گستر است. سایه‌ی بسیار خنکی دارد و حتی در دمای بسیار بالا هم سبز می‌ماند.

همچنین خواص درمانی هم برای بیماری‌هایی مثل نقرس و رماتیسم دارد.

زبان گنجشک را درخت مقدس، خوشرو، فاخر، نجیب و سرسبز می‌دانند.

یکی از چیزهایی که می‌تواند به آن آسیب بزند، سوسک گنجشک است. این سوسک ویران‌گر کاری با برگ‌هایش ندارد اما از طریق شکاف‌های روی پوستش، وارد بدنه‌‌اش شده و از بافت‌های داخلی آن تغذیه می‌کند. این سوسک به آوندهای این درخت آسیب زده و توانایی آن را در انتقال آب و مواد مغذی گرفته و به تدریج این گونه را از بین می‌برد.

 

چرا زبانِ گنجشک؟

طبق افسانه قدیمی وایکینگ‌ها، که آن را ایگدراسیل (به معنی زبان گنجشکی عظیم) صدا می‌کردند و به عنوان درخت جهان نیز شناخته می‌شده، اعتقاد داشتند که زبان گنجشک با ریشه‌هایش جهنم و با تاجش بهشت ​​را لمس می‌کند.

وایکینگ‌ها همچنین معتقد بودند که خدای اساطیری اودین (انسان اول) را از این درخت بر روی زمین آفریده است.

در فصل تابستان نیز گنجشک‌ها در میان شاخ و برگ انبوه آن پناه می‌آورند و آنقدر سر و صدا می‌کنند که اگر کسی زیر شاخ و برگ این درخت بایستد، فقط صدای آن‌ها را می‌شنود و نمی‌تواند آن‌ها را ببیند.

به همین دلیل قدیمی‌ها فکر می‌کردند اسم این گونه به این دلیل زبان گنجشک است که دارد از طریق زبان گنجشک‌ها با آن‌ها حرف می‌زند.

 

با خانواده زبان گنجشک آشنا شوید 

  • زبان گنجشک تیره
  • زبان گنجشک سبز
  • زبان گنجشک سفید
  • زبان گنجشک آبی
  • کالیفرنیایی
  • کارولینایی
  • اروپایی
  • مکزیکی
  • مانا
  • برگ باریک
  • کدو تنبل
  • مخملی
  • منچورین 

 

نام های دیگر زبان گنجشک به صورت زیر است:

  •  آستارا، گیلان، نور، کجور، مازندران، گرگان، ارسباران و لرستان «وان، وَن و وند»
  • رامیان و لرستان «ونو»
  • کردستان و قاسملو رضاییه «بناو»
  • بختیاری، فریدن و چهارمحال «بنو» 
  • ممسنی «بینو»
  • مریوان «نباوج»
  • فارس «اهر»
  • آذربایجان «قوش دیلی»
  • لاهیجان و گیلان «تلک وتلکوچی» 
  • اطراف رضاییه «خوش تباخ» 

 

شما علاقه منئان و دوستداران طبیعت با این درخت افسانه ای آشنا شدید برای حفظ آن می توانید با کاشت این درخت در کنار درختانی چون نارون و توت در رویشگاه آپرین آن را  کاشت و به عزیزانتان با نام خودشان هدیه داد.

دیدگاه ها
درج دیدگاه