می توانید به هرنامی که دوست دارید به زمین درخت هدیه کنید، ما می کاریم و نگهداری می کنیم، تا همیشه...
در اینجا به بررسی درخت چنار می‌پردازیم و جوان شدن هر ساله‌ی درخت چنار که قداست خاصی به این درخت می‌بخشد تا جای که بسیاری از مردمان بومی معتقدند این درخت باران می‌آورد و در بسیاری از افسانه‌ها نام این درخت آورده شده است که در ادامه با آن‌ها و خواص بی‌نظیر درخت چنار آشنا می‌شوید.
1400-12-22 14:59:54
همه ما برای گذراندن تعطیلات آخرهفته در فصل های بهار و تابستان مناطق سردسیر محل زندگی خود را انتخاب و در خنکای سایه‌ی درخت چنار روز را به خوشی سپری می‌کنیم، این درخت از کهنسال‌ترین درختان در ایران است و از دیرباز در خاطرات ما نقش خوشی دارد یاد ایام کودکی و حیاط خانه مادربزرگ با یک حوض پر از برگ این درخت...
تا انتهای این مطلب با روستاگل باشید تا به دوران هخامنش سفر کنیم.
چنار سرده‌ای از درختان بومی نیم‌کره شمالی است، درخت‌های چنار بلند قامت و با برگ‌های پهن و ارتفاع ۳۰ تا ۵۰ متر هستند در پاییز برگ‌های آن‌ها می‌ریزد.
معمولاً در کنار جویبارها و زمین‌های مرطوب رشد میکنند هرچند نسبت به خشک‌سالی مقاوم هستند.
گونه‌ی چنار خاوری Platanus orientalis در ایران نیز می‌روید و در بیشه‌های طبیعی آن دیده می‌شود. این گونه از جمله درختانی است که اگر محیط برای آن فراهم شود، عمر و رشد زیادی دارد.
بیشتر درختان کهن‌سال در ایران چنار هستند.
در مقطع شعاعی، پرمگسی‌های قرمز متمایل به قهوه‌ای یا نقره‌ای تولید می‌کند که به صورت اشکال مشخصی در مقطع مماسی پدیدار می‌شوند.
آدام اولئاریوس در سفرنامه‌ی خود در مورد این درخت چنین می‌نویسد:« این درخت در آلمان ناشناخته و به بلندی و راستی درخت سرو است. برگ‌های آن پهن و شبیه برگ مو است، چوب این درخت قهوه‌ای رنگ و تخته به دست آمده از آن زیبا و موج‌دار است.
این گونه از طریق بذر و قلمه چوب تکثیر می‌شود و درختی خزان‌پذیر می‌باشد در کنار جویبارها و مناطق مرطوب رشد می‌کند.
این درخت گونه‌های مختلفی دارد و درختی تک پایه است که گل‌های کوچک زیبایی دارد.
این گونه درختی بلندقامت، زیبا و زینتی است، تاجی گسترده دارد و پوست آن در قسمت پایانی دارای فلس‌های کوچکی است که در قسمت بالایی آن این فلس‌ها به صورت ورقه‌ای جداشده می‌باشد.
برگ‌های آن به رنگ سبز و به صورت سه لوبی و گاهاً پنج لوبی می‌باشد.
سطح زیرین رگبرگ‌های این گیاه کرکدار است.
درختی خزان‌پذیر است به طوری که با شروع فصل پاییز برگ‌ها تغییر رنگ داده و منظره زیبایی از طبیعت را به نمایش می‌گذارند.
برگ‌های این گیاه دندانه‌دار است این درخت گونه‌های مختلفی دارد.
درختی تک پایه است که گل‌های کوچکی دارد. گل‌دهی این گیاه از اوایل فصل بهار تا پایان فصل بهار می‌باشد. از درختان پهن‌برگ و محبوب به شمار می‌رود و میوه‌ای گرد و کروی مانند به رنگ سبز دارد.
این گونه از درختان بومی و قدیمی است که تاریخچه‌ای طولانی دارد این درخت برای نخستین باردر زمان کرتاسه به تکامل رسید.
همچنین این گونه نزد ما ایرانی‌ها درختی مقدس می‌باشد؛ چنان‌که در قدیم الایام در کنار آتشکده‌ها این درخت را می‌کاشتند و یا آتشکده‌ها، مساجد و سایر بقایای متبرکه را در کنار این درخت احداث می‌کردند. تهران قدیم نیز معروف به باغ انار و چنار بوده است.
در تهران نخستین بار در سال ۱۳۰۰ زمانی که خیابان ولیعصر احداث شد، در کنار حاشیه‌های خیابان این گونه را کاشتند چرا که با مطالعه فراوان به این نتیجه رسیدند که این درخت، درختی مقاوم است که هیچ گونه آفتی نمی‌گیرد و با آب و هوای تهران نیز سازگار می‌باشد همچنین متوجه شدند درختی خنک است به طوری که در فصل تابستان هوا را خنک می‌کند.
این درخت سایه گسترده‌ای دارد که می‌تواند در فصل داغ تابستان هوا را خنک کند از چوب آن برای تهیه ملزومات چوبی استفاده می‌شود. از برگ، میوه و پوسته‌ی آن برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌شود چرا که خواص درمانی دارد. همچنین این گونه زیبایی خاصی دارد.
طبیعت برگ درخت چنار بسیار سرد است. امروزه بسیاری از اهمیت حفظ و نگهداری درختان به عنوان یكی از اصلی‌ترین منابع زیستی سخن می‌رود.
انسان امروزی چنان از طبیعت فاصله گرفته كه نسبت به منابع گیاهی از جمله درختان بی‌توجه گشته و غالباً از یاد برده كه در روزگاری نه چندان دور، درختان نه فقط نقشی زیست محیطی بلكه اعتقادی در زندگی آدمی داشته‌اند.
در میان تمام ملت‌های بشری درخت چنار در باورهای اعتقادی چندان رسوخ كرده بود كه هاله‌ای از تقدس پیرامون آن را فرا می‌گرفت. هر ملتی غالباً با توجه به اقلیم خود یك نوع درخت را بیش از سایر درختان محترم می‌شمرد. در ایران، درختان چنار ودرخت سرو از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و هستند.
درخت بلوط در میان سلتی‌ها، بابونه در میان آلمانی‌ها، درخت زبان گنجشك در میان ملل اسكاندیناوی، درخت زیتون در میان مسلمانان، درخت عرعر و غان در سیبری، همه جزو درختان مقدس‌اند. همه این درختان در چند ویژگی مشترک‌اند از همه بارزتر نوزایی هر ساله آن‌هاست.
مرگ درختان در زمستان و تولد دوباره آن‌ها با فصل بهار، درخت را همواره به نمادی از زندگی و جاودانگی تبدیل كرده و جایگاه خاصی بدان بخشیده است.
از طرفی، درختانی كه به نوعی مقدس بوده‌اند، معمولاً درختانی بزرگ با عمری طولانی هستند. انسان از قدیم برای درختان وجود روان را قائل بوده است.
اعتقادی كه به اساطیر و قصه‌های مردم نیز راه یافته است. مثلا در آفریقا، درخت نارگیل را دارای روان و زندگی بخش می‌دانند و افكندن یك درخت نارگیل برابر با مادر‌كشی است. در میان بسیاری از ملل از جمله در فیلیپین اعتقاد بوده كه ارواح در گذشتگان بر نوك بلند‌ترین درختان زندگی می‌كنند.
در قصه‌های پریان، دختر شاه پریان از میوه درختی و غالباً درخت انار بیرون می‌آید. درخت انار و خرما نیز جزو درختان بركت بخش در ایران هستند. در مورد درخت خرما، كهن‌‌ترین متنی كه وجود دارد، منظومه‌ی درخت آسوریك به زبان پهلوی است كه اصل آن را از پارتی می‌دانند.
این منظومه، مناظره‌ای است میان درخت خرما و بزكه هر یك فواید خود را بر می‌شمرند و سرانجام درخت خرما در این مناظره پیروز می‌شود.
مهم‌ترین نتیجه‌ای كه چنین باورهایی دارد، قائل شدن قدرتی خاص برای درختان است. هنوز هم در روستاهای ایران، درختان كهن‌سالی را می‌بینیم كه به آن‌ها دخیل بسته‌اند.
این درختان در اعتقادات مردمی قادرند باران بیاورند، خورشید را به درخشش وادارند، گله‌ها را افزایش بخشند، زنان را به بارداری و زایش یاری دهند و سرانجام نذری را بر آورده سازند. غالب این درختان مقدس از میان درختان چنار انتخاب شده‌اند.
چنار كهن چنان خصوصیاتی طبیعی دارد كه می‌تواند اعجاب مردم ساده را بر‌انگیزد. چنار عظیم‌ترین و از پر‌عمر‌ترین درختان ایران است.
چنار چنان بلند و افراشته است كه از دور دست دیده می‌شود. دهقانان ایران چنار را شاه درختان می‌دانند. اما عظمت چنار تنها دلیل تقدس آن نیست.
چنارهر ساله پوست می‌اندازد و شاخه‌های تنومند آن رنگ سبز روشنی به خود می‌گیرد. این جوان شدن هر ساله چنار نیز قداست خاصی به آن بخشیده است. زیرا حفظ قدرت جوانی یكی از شرایط لازم برای باروری است و در نتیجه، آن را مظهر بركت و نعمت بخشیدن ابدی خدایان و ارواح می‌سازد.
از آنجا كه مردم غالباً برای حفظ اعتقادات كهن رنگ و بویی از اعتقادات تازه به آن می‌بخشند، در مورد درخت چنار نیز این اتفاق افتاده است و در باورهای مردمی، در زیر هر چنار مقدس و كهنی امامزاده‌ای مدفون است.
این كه واقعا امامزاده‌ای مدفون باشد یا خیر، معلوم نیست آنچه مهم است تقدس درخت چنار است كه با این عنوان حفظ گشته است حتی در یكی از روستاهای منطقه طالقان، درخت چنار مقدسی است كه بنابر اعتقادات مردم منطقه، روز عاشورا از آن خون می‌آید.
در مورد پادشاهان هخامنشی نیز نقل است كه چنار از چنان تقدسی برخوردار بوده كه در خوابگاه شاهان چنار زرینی به همراه تاكی زرین آراسته به زیور نگهداری می‌شده است و گویی دستیابی به این چنار به معنای به دست آوردن سلطنت بوده است.
ظاهرا چنار مظهر غنای طبیعت بوده اما همراه شدن آن با تاك چه توجیهی دارد؟ تنها مطلبی كه در مورد درخت اخیر می‌دانیم روایت هرودوت است كه آخرین شاه ماد در خوابی می‌بیند تاكی از شكم دخترش، ماندانا رویید و سراسر آسیا را پوشاند.
خوابی كه به تولد كوروش و فتوحات وی تعبیر شد. از طرفی، انگور در اساطیر ایران مظهر خون است و خون نیروی اصلی حیات، از آنجا كه خون سلطنت از طریق زنان ادامه می‌یافت، شاید بتوان تاك زرینی را كه بر چنار زرین می‌پیچید مظهر خون و دوام سلطنت هخامنشیان دانست.
در واقع درخت چنار مظهر شاه و تاك مظهر همسر او بوده است.
با این درخت با شکوه آشنا شدید برای هدیه درخت چنار به طبیعت می‌توانید در رویشگاه مربوطه مثل رویشگاه اُروست با یاری از روستاگل آن را به دوستانتان هدیه دهید.
